Sapa - Lào Cai không chỉ nổi tiếng bởi những cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, tuyệt vời, con người thân thiện, mến khách, những món ăn đặc sản ngon mắt, ngon miệng mà còn bởi những địa điểm nhuốm màu của thời gian, rất đẹp và độc đáo. Đó chính là Tu viện cổ Tả Phìn. Di tích Tu viện cổ Tả Phìn ngày nay mang một vẻ đẹp huyền bí, độc đáo và vô cùng đặc biệt.
Tu viện cổ Tả Phìn nằm cách trung tâm thị trấn Sapa, Lào Cai khoảng chừng 12 km. Tu viện cổ Tả Phìn nằm trên đường đi đến bản Tả Phìn, bạn chắc chắn không nên bỏ qua nó bởi tu viện này vẫn thực sự lôi cuốn tất cả mọi khách thăm quan dừng chân ở đây để có thể chiêm ngưỡng toàn bộ vẻ đẹp đặc sắc, độc đáo của kiến trúc tu viện này, là thuộc địa của Pháp ẩn sau lớp bụi mờ của thời gian.
Tu viện cổ Tả Phìn là nơi sinh sống của 12 nữ tu Công giáo bị trục xuất từ Nhật Bản và đi dạt đến Sa Pa. Các nữ tu này đã tích cực góp phần vào việc nghiên cứu và phổ biến những kỹ năng tuyệt vời để trồng các loại cây lương thực ôn đới, phù hợp hoàn toàn với khí hậu và loại hình đất thổ nhưỡng ở Sapa như rau muồng đen, rau cải, khoai lang và các loại trái cây tươi như nho, táo, đào, dưa hấu,...
Việc xây dựng tu viện Tả Phìn được khởi công vào tháng 5 năm 1942, lúc này, Việt Nam vẫn còn đâng nằm dưới sự cai trị của thực dân Pháp. Công trình đồ sộ này được đặt dưới sự giám sát nghiêm ngặt của một đơn vị quân đội của người Pháp.
Tu viện Tả Phìn còn được gọi là Tu viện "Nữ vương hòa bình". Theo như bản thiết kế ban đầu, ở đây người ta sẽ xây dựng một tu viện khá lớn, có sức chứa hơn 100 người đến sinh sống và hoạt động tôn giáo, tuy nhiên, trên thực tế chỉ có một phần của công trình đồ sộ này được hoàn thành. Kế hoạch xây dựng phòng khách lớn, nhà hoạt động tôn giáo cũng như các trang trại chăn nuôi, trồng trọt lớn vẫn chưa được thực hiện. Đến năm 1947, do tình hình an ninh - chính trị không ổn định, các nữ tu của nhóm này buộc phải di tản ra Hà Nội, khiến cho tu viện bị tàn phá vô cùng nặng nề.
Ở nơi núi cao quanh năm sương mù bao phủ dày đặc, di tích Tu viện cổ kính Tả Phìn luôn ẩn hiện trong làn sương mờ, mây trắng của Sapa với thảm thực vật đa dạng, phong phú cùng với thiên nhiên hùng vĩ, tuyệt mĩ khiến cho người ta dễ liên tưởng đến một bức tranh tuyệt vời, làm cho Lữ khách có một cảm giác vô cùng khó quên!
Tu viện Tả Phìn được xây dựng bằng đá ong nên các bức tường và cột trụ vẫn còn luôn vững chắc cho đến tận ngày nay. Những gì còn sót lại của Tu viện này đã đặt ra cho người ta một câu hỏi rất khó để trả lời rằng tại sao một tu viện cổ đẹp như thế này lại bị phá hủy bởi chiến tranh hay một hành động cố ý của con người khiến cho nơi đây trở nên hoang tàn và đổ nát đến vậy.
Cấu trúc của tu viện Tả Phìn bao gồm một buồng lớn nằm quay về hướng Tây, có một cầu thang nối 3 tầng, trong đó có một tầng hầm nằm phía dưới mặt đất - đây là phòng sinh hoạt của các nữ tu, bên phải tu viện có một dãy nhà nằm dọc liên kết với phòng khách, đây có thể là kho chứa thức ăn, đồ đạc, vật dụng cần thiết và phòng bếp của tu viện. Đến thời điểm hiện tại thì phần mái đã không còn, chỉ còn lại những bức tường đầy rêu phong mang đậm những nét cổ kính. Phía trước của tu viện chính là một hành lang rộng lớn và dài nhưng đã không còn nguyên vẹn.
Tu viện cổ Tả Phìn tuy đã bị bỏ hoang từ rất lâu nhưng khung cảnh cổ kính và không gian trầm mặc, yên tĩnh của nơi đây vô cùng thu hút khách thăm quan đến thăm tu viện đã nhuốm màu thời gian này. Điều đẹp đẽ này sẽ là thứ khiến bạn có thể xách balo lên và đi đến thăm tu viện này ngay. Tất cả sẽ là một trải nghiệm chưa từng có dành cho bạn!
Nguyễn Lan Anh